والدین پرخاشگر

اثرات پرخاشگری در خانواده بر کودکان چیست؟ آیا می دانید الگوهای رفتاری پرخاشگرانه چگونه بر کودک شما تاثیر می گذارد؟ به جای رفتار پرخاشگرانه چگونه می توانیم مسائل را به کودکمان آموزش دهیم؟ هر والدی این حق را دارد تا آن طور که فکر می کند فرزندش را بزرگ و تربیت نماید. اما تمام والدین درک و شناخت کافی از چگونگی تربیت کودک خود ندارند. خیلی از والدین به طور ناخواسته به دلایل مختلف تربیت خشن و رفتارهای پرخاشگرانه با کودک خود نشان می دهند. این پرخاشگری در اکثر اوقات ادامه می یابد، چرا که بسیاری از والدین از الگوی رفتاری پرخاشگرانه یا نامطلوب خود آگاه نیستند، خیلی از آن ها عواقب سو رفتار با کودک خود را نمی دانند. بسیاری دیگر از مشکلات ارتباط با کودک خود آگاهند، اما راه های مناسب برای بهبود ارتباط را به خوبی نمی شناسد. آگاهی از فرزندپروری مناسب، شناخت والدگری پرخاشگرانه و یادگیری بهبود رفتار با کودک برای رشد، تحول و سلامت روان کودک بسیار مفید است.

والدینی که از مهارت های والدگری آگاهی کافی ندارند از خشونت و پرخاشگری بیشتر استفاده می کنند. پرخاشگری معمولا الگویی از رفتارها و اعمال است که در ایجاد ارتباط موثر بین کودک و والد لطمه می زند. والدین پرخاشگر سبکی از والدگری به نام والدگری پرخاشگرانه را شکل می دهند. والدین پرخاشگر مسائل را در کوتاه مدت ممکن است حل کنند، اما بر چگونگی رشد و تطبیق با مشکلات در بزرگسالیِ کودکان، اثر مخربی می گذارد.

ویژگی های والدگری پرخاشگرانه

والدگری پرخاشگرانه می تواند به شکل های مختلف باشد. پرخاشگری شامل کلامی (تحقیر کردن، مسخره کردن، فحش دادن، داد زدن)  و جسمی (کتک زن، هل دادن، کنترل بیش از حد جسمی و ...) است. بر اساس مطالعات کودکانی که در معرض پرخاشگری والدین قرار گرفتند، بیشتر احتمال دارد که پرخاشگری در کودکی و بزرگسالی نشان دهند. برخی ویژگی های رفتاری والدین پرخاشگر عبارت است از:

• اجرای اعمال تربیتی بیش از حد خشن
• به کار بردن تنبیه هایی که کودک را تحقیر می کند
• ایجاد ترس برای کنترل کودک
• جیغ و داد کردن بر سر کودک
• بدرفتاری یا تنبیه بدنی مثل کتک زدن

عوامل مرتبط با پرخاشگری والدین

 
شرایطی که پرخاشگری والدین را ایجاد یا تشدید می کند عمدتا شامل موارد زیر است:

• جدایی والدین یا مشکلات ارتباطی و تنش زیاد بین والدین
• شرایط بد اقتصادی و محیطی
• سبک شخصیتی یا مشکلات والدین مثل عصبی و تحریک پذیر بودن
• مشکلات رفتاری یا روانی کودک مثل کودک مبتلا به بیش فعالی
• والدینی که خود در کودکی مورد سوء رفتار تربیت خشن قرار گرفته اند

تاثیرات پرخاشگری والد بر کودک

پرخاشگری والد می تواند تاثیرات منفی کوتاه مدت و درازمدت زیادی بر کودک بگذارد. برخی از اثرات منفی پرخاشگری والد شامل موارد زیر است:

• افزایش مشکلات رفتاری در کودکان
• مشکلات تحصیلی و افت تحصیلی
• گوشه گیری و کناره گیری اجتماعی
• کاهش اعتماد به نفس کودک و افزایش احساس بی ارزشی و احساس گناه
• افزایش احتمال ایجاد اختلالاتی مثل اضطراب، افسردگی، مشکلات رفتاری
• ایجاد مشکل در روابط اجتماعی و سازگاری و تاثیر منفی بر روابط در بزرگسالی
• یادگیری پرخاشگری و ایجاد رفتارهای پرخاشگرانه در کودکی و در روابط بزرگسالی
• افزایش احتمال سوء رفتار و تربیت پرخاشگرانه با کودک خود در بزرگسالی

راه های مقابله با پرخاشگری در والدین

برخی والدین به دلیل شرایط محیطی یا ویژگی های فردی ممکن است تربیت خشن یا رفتارهای پرخاشگرانه بیشتری نسبت به کودک خود داشته باشند. برخی راه ها برای مقابله با پرخاشگری در والدین عبارت است از:

• یادگیری تنظیم هیجان و مدیریت خشم، با روش هایی مثل خواندن کتاب، تمرین مدیریت، مشاوره گرفتن
• افزایش آرامش و روحیه مثبت با روش هایی مثل ورزش، یوگا، مدیتیشن، موسیقی آرامبخش
• افزایش ارتباط مثبت با کودک، وقت گذرانی با کودک و انجام فعالیت هایی مثل بازی های تعاملی، قصه گویی، بیرون رفتن با کودک، نشان دادن محبت با رفتارهایی مثل در آغوش گرفتن کودک، نوازش کردن و تشویق کردن کودک، احترام به کودک و گوش دادن به او
• شناخت ویژگی ها و توانمندی کودک و تعدیل کردن انتظارات از کودک
• شناخت علت پرخاشگری مثل مشکلات ارتباطی با همسر یا خانواده، فشارهای روانی، اختلالات اضطرابی، الگوهای رفتاری آموخته شده یا ویژگی عصبی بودن، تحریک پذیری و ... . سپس تلاش برای حل علت زیربنایی، با گرفتن کمک تخصصی

منبع: هنر زندگی