نقش پدر در خانواده

تصور کودک از پدر

طفل از زمان تولد تا حدود دو ماهگی شدیدا وابسته به مادر است و مادر را مرکز آرزوها و آمال خود می داند. به تدریج که کودک وارد دو ماهگی می شود، پدر وارد زندگی و ذهن و تصور او می شود. کودک این را در می یابد که پدر برای او پناهگاه است، معلم است، رهبر و قانونگذار است. تصور اینکه پدر از مادر کم اهمیت تر است از جهاتی درست است اما در مواردی نیز نقش پدر مهم تر از مادر می باشد. تجسم عالم شعور، مظهر عقل و دانش در خانواده در قبضه پدران است و طفل پدر را به اینگونه می شناسد کودک به تدریج که بزرگتر می شود تصوراتی از پدر را در ذهن خود پرورش داده و آنها را پر و بال می دهد. از جمله تصوراتی که کودک از پدر خود دارد عبارتند از:

الف) چهره برجسته خانواده

ب)همانندی با پدر

ج) ضامن رفع نیازها

د) عامل تأمین امنیت

ه) مرکز دانایی و اندیشه

الف) چهره برجسته خانواده

در روانشناسی کودک و نیز اصول و مبانی تربیت فرزندان تصریح شده است که کودک در سن 3 ـ 2 سالگی پدر را بزرگترین شخصیت و عاقل ترین افراد می داند. اگر کسی علیه پدر چیزی بگوید، او از پدر خود دفاع می کند. کودک در خانه با پدر رفتاری رسمی دارد و بیشتر اوقات از کانال مادر با پدر ارتباط برقرار می کند.

ب) همانندی با پدر

از نظر روانشناسان، کودک 6 ـ 3 ساله مخصوصا پسر بچه ها پدر را الگوی خود قرار می دهند. پدر از نظر کودک سمبل قدرت است. ضامن خانواده است و همه آرزوی کودک این است که مثل پدر باشد.

ج) ضامن رفع نیازها

پدر از نظر کودک ضامن رفع نیازهاست. هر چیزی را که اعضای خانواده احتیاج دارند، پدر تهیه می کند. کودک در سایه پدر، نیکو پرورش می یابد. هر چقدر سن کودک بیشتر شود، دید او نسبت به توانمندی و ضمانت پدر بیشتر می شود به طوری که در سنین نوجوانی مادر را عامل مهر و محبت و پدر را عامل تأمین زندگی می داند.

د) عامل تأمین امنیت

اگر خطری برای کودک پیش آید در سنین خردسالی به مادر پناه می برد ولی از حدود چهار سالگی به بعد نوعا به پدرش پناه می برد و او را پناهگاه خود می داند.

ه) مرکز دانایی و اندیشه

پدر نماینده دنیای خارج کودک است، مرکز دانایی و آگاهی است. کودک گمان دارد که پدرش در همه اصول و قواعد داناست. حتی کودکانی که نسبت به پدر دید منفی دارند باز هم در باره پدر تعصب دارند و عقل و فکر او را تحسین می کنند.

حق تربیت فرزند

خانواده محیطی است که کودک به ناچار باید در آن زندگی کند. ضوابطی که در خانه حکم فرماست، بر کودک تحمیل شده و او باید آنها را بپذیرد. تربیت کودک مهم ترین حق او در قلمرو زندگی می باشد. پدر در رابطه با تربیت کودک مسئولیت مستقیم دارد. باید فرزند را به گونه ای پرورش دهد که آراسته به اخلاق و رفتار اسلامی شود در آینده برای جامعه مفید واقع گردد.

وظایف اساسی پدر

یک پدر نمونه و شایسته دارای وظایف اساسی زیادی است که در اینجا به سه وظیفه مهم اشاره می کنیم:

1) مدیریت صحیح زندگی و تعیین خط مشی و نظام آن.

2) تأمین نیازهای اعضای خانواده.

3) مسئولیت تربیت فرزندان.